Νέος νόμος 4679/2020 περί εμπορικών σημάτων: ποιές είναι οι αλλαγές και σκέψεις επ’ αυτών.

 Στις 20 Μαρτίου 2020 δημοσιεύτηκε ο νέος Νόμος 4970/2020 «Εμπορικά σήματα – ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/2436 για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών – μελών περί σημάτων και της Οδηγίας 2004/48/ΕΚ σχετικά με την επιβολή των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας και άλλες διατάξεις.» (ΦΕΚ Α 71/20.3.2020), ο οποίος καταργεί τον προϊσχύσαντα Ν.4072/2012 (άρθρα 121-182).

Ο νέος νόμος ενσωματώνει την Οδηγία 2015/2436 για τα εμπορικά σήματα και προσπαθεί να προσεγγίσει το εθνικό σήμα υπό το πρίσμα του Κανονισμού 2017/1001 που ρυθμίζει το σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρακάτω θα γίνει μια προσπάθεια να υπογραμμιστούν τα πιο σημαντικά σημεία/αλλαγές που επιφέρει ο νόμος αυτός.

• Νέες Μορφές Σημάτων

Ο Ν.4970/2020 δίνει, αρχικά, την δυνατότητα να κατοχυρωθούν σήματα με διαφορετική μορφή από αυτή που είχαμε συνηθίσει μέχρι σήμερα. Εγκαταλείποντας την προϋπόθεση της «γραφικής παράστασης» ως απαραίτητο όρο για την προστασία του σήματος περνάμε σε μια νέα εποχή όπου προϋπόθεση είναι η αναπαράσταση στο σχετικό μητρώο κατά τρόπο που επιτρέπει στις αρμόδιες αρχές και στο κοινό να προσδιορίζουν με σαφήνεια και ακρίβεια το αντικείμενο της προστασίας που παρέχεται στο δικαιούχο του.

Έτσι, ως εμπορικό σήμα μπορεί να κατοχυρωθεί σήμα λεκτικό, απεικονιστικό, τρισδιάστατο, θέσης,  μοτίβου, ηχητικό, κίνησης, οπτικοακουστικό, ολογραφικό ή συνδυασμός των παραπάνω.

• Σήμα Πιστοποίησης

Επιπλέον, ο Ν.4970/2020 εισάγει το νέο θεσμό των Σημάτων Πιστοποίησης. Ως τέτοια νοούνται τα σήματα που είναι ικανά να διακρίνουν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που πιστοποιούνται από τον δικαιούχο του σήματος, όσον αφορά στο υλικό, τον τρόπο παρασκευής των προϊόντων ή παροχής των υπηρεσιών, την ποιότητα, την ακρίβεια ή άλλα χαρακτηριστικά, με εξαίρεση τη γεωγραφική προέλευση, από τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που δεν έχουν την ανωτέρω πιστοποίηση. Προϋπόθεση, βέβαια, είναι να μην ασκεί ο δικαιούχος επιχειρηματική δραστηριότητα που περιλαμβάνει την παροχή του είδους των προϊόντων ή υπηρεσιών που πιστοποιούνται.

• Δικαιώματα από την καταχώρηση του σήματος

Πέρα από τα ήδη γνωστά δικαιώματα που απορρέουν από την κατοχύρωση του σήματος, με τον Ν.4970/2020 ο δικαιούχος καταχωρισμένου σήματος που προστατεύεται στην Ελλάδα, δικαιούται πλέον να εμποδίζει όλους τους τρίτους να φέρνουν στην Ελλάδα προϊόντα, στο πλαίσιο εμπορικών συναλλαγών, τα οποία προέρχονται από τρίτες χώρες και φέρουν, χωρίς άδεια, σήμα το οποίο είναι ταυτόσημο με το καταχωρισμένο σήμα για τα εν λόγω προϊόντα ή το οποίο δεν μπορεί να διακριθεί κατά τα ουσιώδη σημεία του από το εν λόγω καταχωρισμένο σήμα. Η απαγόρευση αυτή ισχύει για οποιοδήποτε τελωνειακό καθεστώς και αν υπαχθούν τα ως άνω προϊόντα, ακόμα και αν τα προϊόντα δεν προορίζονται να διατεθούν στην αγορά της Ελλάδος.

• Κοινής Αίτησης Διαμεσολάβησης

Προβλέπεται η δυνατότητα υποβολής κοινής αίτησης διαμεσολάβησης, στη περίπτωση διαφορών μεταξύ ιδιωτών οι οποίες αποτελούν αντικείμενο διαδικασιών που εκκρεμούν ενώπιον της Διοικητικής Επιτροπής Σημάτων.

• Δημοσίευση αποφάσεων στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης

Το άρθρο 46 του νέου νόμου, που αντιστοιχεί στο άρθρο 157 του Ν. 4072/2012, και ορίζει τα σχετικά με την δημοσίευση των αποφάσεων, προβλέπει ό,τι και ο προϊσχύσας με μια σημαντική προσθήκη:  «…την ανάρτηση της απόφασης στο διαδίκτυο και την πλήρη ή μερική δημοσίευσή της στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ή σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.»

Σε μια εποχή που η καθημερινότητα μας περιέχει σε μεγάλο βαθμό την ενασχόληση με τα social media -για να μην πω περιστρέφεται γύρω από αυτά-, καιρός ήταν η νομοθεσία να τα «ρίξει στο παιχνίδι». Αν δείτε, λοιπόν, σε ένα επόμενο βήμα, αίτημα φιλίας από την Γενική Γραμματεία Εμπορίου μην παραξενευτείτε. (όχι, παραξενευτείτε, αστειεύομαι)

• Σήμα ως αντικείμενο συντηρητικής κατάσχεσης

Μέχρι σήμερα το εμπορικό σήμα μπορούσε να αποτελεί αντικείμενο μόνο αναγκαστικής εκτέλεσης.

• Κόστος Παραβόλων

Παρακάτω επισημαίνονται μόνο τα καταβαλλόμενα υπέρ του Δημοσίου τέλη για τη λειτουργία του μητρώου σημάτων, τα οποία άλλαξαν. Ό,τι δεν αναφέρεται παραμένει ως έχει. Τα νέα τέλη, λοιπόν, διαμορφώνονται ως εξής:

• Κατάθεση σήματος, που υποβάλλεται έγχαρτα από 110€ αυξάνεται στα 120€
• Κατάθεση σήματος, που υποβάλλεται ηλεκτρονικά 100€
• Κατάθεση σήματος από μετατροπή σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή διεθνούς καταχώρισης ή από διαίρεση δήλωσης σήματος σε περισσότερα μέρη από 110€ αυξάνεται στα 150€
• Παράταση προστασίας σήματος, που υποβάλλεται έγχαρτα από 90€ αυξάνεται στα 110€ (ηλεκτρονικά παραμένει στα 90€)
• Για αλλαγή επωνυµίας ή νοµικής µορφής ή κατοικίας ή έδρας, το τέλος καταργείται

Κλείνοντας, θα ήθελα να αφήσω και το δικό μου σχόλιο σχετικά με τις αλλαγές αυτές. Προσωπικά, οι αλλαγές αυτές μου φαίνονται θετικές, ως επι των πλείστων, και θεωρώ ότι ο χαρακτήρας του δικαίου των σημάτων είναι τέτοιος που “απαιτεί” από τη νομοθεσία να προσαρμόζεται και αυτή διαρκώς στα νέα δεδομένα. Ωστόσο, θα σταθώ σύντομα σε δύο σημεία.

Πρώτον, με βρίσκει σύμφωνη η “έκπτωση” στη τιμή του παραβόλου, όταν οι καταθέσεις γίνονται ηλεκτρονικά, για λόγους περιβαλλοντολογικούς και επιτάχυνσης/διευκόλυνσης των διαδικασιών (τα γνωρίζεται όλοι αυτά, δεν θα τα αναλύσω). Όμως, οι ηλεκτρονικές καταθέσεις προϋποθέτουν και ένα πλήρως λειτουργικό ηλεκτρονικό σύστημα. Το σύστημα για την ώρα είναι καλό, αλλά χρειάζεται αρκετή υπομονή και δεν είναι λίγες οι φορές που σε “πετάει έξω”, με πιθανό αποτέλεσμα να καταλήγουμε με “σπασμένες” καταθέσεις, να πρέπει να επικοινωνήσουμε με κάποιον από το Υπουργείο να το διορθώσει και να να να. Οπότε, θα ήθελα να δω τεχνικές βελτιώσεις στο σύστημα για να έχει και αποτέλεσμα η παραπάνω έκπτωση.

Δεύτερον, καθώς ανοίγει ο δρόμος για τις νέες «μη παραδοσιακές» μορφές σημάτων, θα ήθελα ίσως να δω, σε ένα επόμενο στάδιο, στη λίστα και τα οσφρητικά σήματα ή, έστω, να υπάρξει ένας εντονότερος διάλογος γύρω από αυτά και να ακούσουμε περισσότερες απόψεις σχετικά με το αν και πώς αυτά θα μπορούσαν να κατοχυρωθούν.